Jednym z najpoważniejszych zagrożeń dla różnorodności biologicznej jest degradacja siedlisk. W wyniku zaniechania tradycyjnych praktyk rolniczych, takich jak wypas zwierząt i użytkowanie łąk, tereny podmokłe i łąki zaczęły zarastać trzcinowiskami, krzewami i drzewami. To zjawisko, znane jako sukcesja ekologiczna, prowadzi do utraty różnorodności biologicznej, a także do eliminacji wielu rzadkich i chronionych gatunków roślin oraz zwierząt, które są zależne od otwartych terenów.
Wiele gatunków roślin i zwierząt, które są przedmiotem ochrony na obszarach Natura 2000, jest ściśle związanych z określonymi typami siedlisk. Na przykład ptaki siewkowe, takie jak rycyk czy czajka, potrzebują otwartych, wilgotnych terenów łąkowych, podczas gdy storczyki i inne rzadkie rośliny zależą od tradycyjnych praktyk rolniczych, które utrzymują odpowiednią strukturę roślinności. Bez działań ochronnych, takich jak te przewidziane w Projekcie nr 3, te gatunki są narażone na wyginięcie.
Działania realizowane w ramach Projektu będą polegały na przywracaniu i utrzymywaniu otwartych siedlisk poprzez zastosowanie tradycyjnych praktyk rolniczych, takich jak koszenie i wypas zwierząt. W niektórych przypadkach może być konieczne usunięcie krzewów i drzew, które zarosły dawne łąki i tereny podmokłe, co pozwoli na przywrócenie pierwotnej struktury siedlisk.
1. Koszenie łąk
Koszenie to jedno z kluczowych działań ochronnych, które pozwala na utrzymanie otwartych terenów łąkowych, zapobiegając sukcesji ekologicznej. W Projekcie nr 3 koszenie będzie realizowane w sposób zrównoważony, z uwzględnieniem potrzeb gatunków chronionych, takich jak ptaki lęgowe i rzadkie rośliny. Koszenie będzie odbywać się w określonych porach roku, aby minimalizować zakłócenia w okresach rozrodu i wegetacji.
2. Wypas zwierząt
Wypas to naturalny sposób zarządzania roślinnością, który nie tylko powstrzymuje sukcesję roślinności, ale także sprzyja utrzymaniu różnorodności gatunkowej. W ramach projektu przewiduje się wprowadzenie ekstensywnego wypasu na terenach objętych ochroną. Zwierzęta te, poprzez żerowanie na trawach i krzewach, utrzymują otwarty krajobraz, sprzyjający rozwojowi wielu gatunków roślin i zwierząt.
3. Zarządzanie wodami
Utrzymanie odpowiedniego poziomu wód na obszarach podmokłych jest kluczowe dla ochrony wielu gatunków roślin i zwierząt, zwłaszcza ptaków wodno-błotnych. W ramach Projektu nr 3 przewiduje się działania mające na celu regulację stosunków wodnych na terenach łąkowych i mokradłowych.
4. Usuwanie inwazyjnych gatunków roślin
Niektóre gatunki inwazyjne, takie jak trzcinowiska (Phragmites australis), stanowią poważne zagrożenie dla bioróżnorodności na terenach łąkowych i podmokłych. W ramach projektu przewiduje się regularne usuwanie tych roślin, aby zapobiec ich dominacji i umożliwić rozwój rodzimych gatunków roślin.